Circu(lair/leren).

Beter omgaan met onze wereld. We weten allemaal dat het belangrijk is. Maar waar begin je? Ik wil wel beter omgaan met de planeet maar alleen is maar alleen. Wat is mijn slagkracht nou? De consumptiemaatschappij raast door. Groen denken en doen is een lange termijn visie. Onze economie is gebaseerd op kort cyclische structuren en schaalgrootte en financiële slagkracht. Dat vormt een spanningsveld. 

​Je moet ergens beginnen. Een beetje groen is beter dan niets. Het sleutelwoord is volgens mij kennis. Inzicht hebben in onze eigen consumptie, de vraag en aanbod in de huidige markt en de bouwstenen waarop onze economie draait. Kijk bijvoorbeeld naar milieuvriendelijke producten. We vallen er en masse voor! Maar zijn ze echt zo 'vriendelijk'? In VPRO Tegenlicht vertelde Gunter Pauli, auteur en ontwikkelaar/bedenker van De Blauwe Economie, dat hij tot zijn visie is gekomen nadat hij ontdekte dat door hem geproduceerde biologische zeep palmolie bevatte. De industrie van palmolie vernietigt regenwoud. Niet zo groen dus. Maar dat zien we niet aan het eindproduct af. Zo zit, vrees ik het merendeel van onze huidige economie in elkaar. We kijken bewust naar labels en denken het juiste te doen maar het gaat vaak mis bij de bouwstenen die een eindproduct vormen.

Terug naar Gunter Pauli. Hij besloot het totaal anders te gaan aanpakken. Zijn palmolie ontdekking zette hem aan het denken. Waarom boren we steeds nieuwe (vervuilende) bronnen aan, als we ook kunnen kijken naar hergebruik van materialen? Hij besloot zich op ons afval te richten. Dit drukt een enorme stempel op het klimaatprobleem. Ook raken de bronproducten die wij nu gebruiken in onze productieprocessen langzaamaan uitgeput. In zijn Blauwe Economie heeft hij daarom businesscases ontworpen waarmee je van afval weer een bouwsteen maakt. Dat gaat veel verder dan het welbekende oud papier inzamelen. We kunnen leer maken van fruitpulp en paddenstoelen kweken op koffiedrab bijvoorbeeld. 

In Rotterdam is BlueCity010 geopend in het oude Tropicana. Dit initiatief is een broedplaats en testlab voor circulaire businesscases. Er wordt hier in alle rust ontwikkeld en getest en biedt voorbeelden van wat er allemaal al circulair kan. Naast de gevestigde ondernemers zoals Rotterzwam en Fruitleather is zelfs het gebouw circulair. Het oude zwembad (sowieso hergebruik) moest intensief verbouwd worden. Dit is zoveel mogelijk met gebruikte materialen gedaan. De ondernemers in BlueCity010 zijn op elkaar aangesloten om afval productie en uitstoot zo laag mogelijk te houden. De Alohabar levert koffiedrab aan, en serveert de hierop gekweekte zwammen van Rotterzwam. De CO2 die vrijkomt bij het kweken van de zwammen wordt gebruikt bij de productie van spirulina door Spireaux. De meubelmakerij Okkehout gebruikt de bijenwas van de stadsimker uit BlueCity010 om de gemaakte meubels te verfraaien. Het kan dus! Ogenschijnlijk waardeloos afval omzetten in nieuwe bouwstenen om waarde te creëren.

Om deze methodes en de nog nieuw te ontwikkelen innovaties op dit gebied op grote schaal uit te rollen moet er wel wat veranderen. Dat zijn wij, de eindgebruikers. In plaats van alleen maar meer en goedkoper, moeten we gaan vragen om beter en duurzamer. Een lange termijnvisie aanhouden en dit ook eisen van de partijen in de markt. Ik snap dat geld altijd een rol speelt maar wij besluiten daadwerkelijk hoe belangrijk dit echt is. Op dit moment gaan we met onze vaak korte termijnvisie ontwikkeling tegen. De gevestigde orde wordt door ons gegijzeld. Kijk naar Unilever die goed bezig is/was met groen denken en doen. Zij moesten ineens alle zeilen bijzetten om een hostile take-over te voorkomen. De aandeelhouders waren ontevreden over de winst. Dit terwijl Unilever gewoon financieel gezond was. Zonde! Die energie en het geld die ze kwijt zijn geraakt aan het voorkomen van de take-over had zo veel beter besteed kunnen worden. 

Maar het begin is er. En zoals ik schreef, een beetje groen is beter dan niets. Om door te pakken moeten alle neuzen nu dezelfde kant op. Dus informeer jezelf, kijk kritisch naar wat jij kan bijdragen aan een schonere economie. Ben je ondernemer, kijk dan eens of je elementen in je huidige productieproces circulair kan maken. Je hoeft echt niet in één keer 100% circulair te zijn. Maar kleine stapjes dat kan vaak wel. Dus serveer circulair geproduceerde zwammen of verkoop tassen en schoenen van fruitleer. Weet en hou bij wat er allemaal al bestaat en mogelijk is. Zo veranderen we stukje bij beetje onze wereld in een mooiere plek zonder er economisch gezien zelf aan ten onder te gaan.